ve 13'ncü yüzyıla kadar toplu halde kalmış olan bir halk olmuşlardır.

Ön bulgarların güneybatıya göç eden Tuna Bulgarları bölümü 9'ncu yüzyılda hristiyanlığı, İdil Bulgarları ise 8'nci yüzyılda İslam'ı kabul etmişlerdir. Kurdukları devlet şaibeler olsa da yapılan araştırmalara göre ilk müslüman Türk devletidir.[kaynak belirtilmeli]

İdil Bulgarlarının kuzeyde kurdukları hanlık, bölgede önemli ticari güce sahib olmuşdur. Sonradan bu devletin kültürel mirası, Cengiz Hanın Altın Ordu'suna akmış ve en sonunda Kazan-Tatarları tarafından sürdürülmüşdür.

Kazan tatarları 19'ncu yüzyıla kadar kendilerine hala "Tatarlar" değıl "Bolgarlar" denilmesine önem vermişlerdir. Çuvaşlarda kendilerini İdil Bulgarlarının torunları olarak görürler. Günümüzün milliyetçi Çuvaşları, hala ülkelerinin adına "Çuvaş Cumhuriyeti" yerine "Bolgar Cumhuriyeti" adı verilmesi gerektiğini vurgularlar.

Kubrat Han'ın kurduğu ilk Büyük Bulgarya Hanlığı'nın 640 yılında Hazarlar tarafından mağlub edilmesi sonucu Ön bulgarlar iki büyük kola ayrılıp karadeniz'in kuzeyinde ki eski memleketlerini terk etmişlerdir. Kubrat'in oğlu Asparuh ile güneybatıya göç eden kol Balkanlar'da kurdukları Birinci Bulgar Devleti günümüzün Bulgaristan'ının temeli olurken, Kotrak Han ile kuzeye göç ....